9 Nisan 2023 Pazar

A Praise to an Ancient Beauty


    Bundan bir yıl kadar önce, mensubu olduğum din içerisindeki iradem ve eylemlerimin temeli ağırlıklı olarak isimleri zamana direnen 'heybetli', vakur bilginlerin köklenen söylemlerine kurulu; İslam'ın bir ayağı eşikte bir kiracısı gibi yaşıyorken ben, bu durumdan öyle pek de şikayetçi görünüyor değildim. Birileri benim için ağır iş yükünü sırtlanmıştı. Ne İslam'ın yüzyıllar önceki soylu mirasçıları gibi Kuran'a ait bir kelimenin kök harflerini sağlamlamak için çölleri aşmam ne de sırf Kuran'ın sahip olduğu o eski saf, katıksız Arapça’nın korunmasında rol alabilmek için şehrimi ve şehre dair her şeyi bırakıp bedevî yaşamı kuşanmam gerekmiyordu. Bu kârlı iş bölümünden yarı memnun, kendime vitrinden asgarî birkaç zarif pratik seçmiş (namaz ve tesettür), orta bir yol tutturmuş ilerliyordum. 

Geçtiğimiz yıldı. 2022 Ramazanına birkaç gün kalmıştı. Bir gün YouTube başındayım. Öğrendiğim diller arasına bir üçüncüyü ekleme fikriyle (o sıra Arapça düşündüklerim arasında son sırada bile değil) bakınıyor, kelimenin tam anlamıyla 'öylesine' geziniyorum. Kafam dağınık. İnisiyatif alıp başlamak inanılmaz zor; müfredatın önemini kavrıyor, yeni bir dilin kapısından o ilk bağlayıcı adımı atmadan kaçamak bazı kaynak yoklamaları yapıyorum. Aklıma daha çok bir hatip olarak tanıdığım Nouman Ali Khan geliyor bir anda. Hiç öyle enini ardını düşünmeden dümdüz "Nouman Ali Arabic" yazıyorum. Ve bugün, bu aratışı bundan tam bir sene sonra, şimdi durduğum noktada hayatımın en talihli YouTube araması olarak göreceğimden habersiz, yazılanı entırlıyorum. A! Ekranda büyükçe bir Dream Program yazısı.

- “Bi beş dakika bakiim.” 


Playlistin ilk dersi başlıyor, ben "bi bakıyorum". 


- “Allah Allah, aynı zamanda öğretmen miymiş?” 


Tüm lisans hayatım boyunca biriktirdiğim hiçbir öğrenci-öğretmen deneyimine benzemeyen bir şey vardı bu sınıfta, daha ilk dakikalarda çözüyorum. Yeniydi. Öğrenci reflekslerim bunu anlamakta gecikmemişlerdi. "Hayal Programı, Kuran Dili: Yeni Bir Yaklaşım (The Quran's Language: A New Approach) "dı adı. Adından da anlaşılacağı üzere, geleneksel öğrenim kalıplarının çok ötesinde, yeni bir öğretim stratejisi ile geliştirilmiş farklı bir müfredat izleyen İngilizce bir programdı. Arapça ve dolayısıyla gerçek Kuran serüvenim işte böyle, uzaktan oldukça önemsiz görünen bahtlı bir tık ile başladı. Öyle güzel bir yıldı ki geçirdiğim, geçen aylarla Arapça benim için mümkün her alanıma sinen tuhaf bir üretkenlikle beraber koca bir 'internal discovery & reunion'a dönüşmüştü. Yaşadığım öyle çok 'aha moment' oldu ki. 


Ursula Le Guin’in, adını Virginia Woolf'dan ilhamla koyduğu "Zihinde Bir Dalga" adlı kitabında görmek ve işitmek üzerine söylediklerini hatırlıyorum: "Pencerenizin karşısında bir dağ var diyelim. Dağı görüyorsunuz. Gözleriniz değişimleri haber verir, dağ kışın karlıdır, yazın kahverengi, ama esas olarak sadece dağın orada olduğunu haber verir. Manzaradır bu. Ama dağın sesini duyarsanız, o zaman bir şey yaptığını bilirsiniz."  Anlamıştım ki benim penceremin karşısında da koca bir vahiy dağı uzanıyordu. Ama hep izlemiştim onu. Uyguladığım pratiklerle ara ara çiçekleniyordu. Her ramazan belki biraz daha yeşilleniyordu ama sonuçta duruyordu. Vahyin işitmekle yakın bir ilgisi vardı biliyordum. Ama hiç gerçekten dinlemiş miydim? Cevap evetse bile dinleme girişimlerimin ara bulucusu daima Türkçe çevirilerdi. 'Çeviri' adını verdiğimiz bu ihtiyar elçi olanca iyi niyetine rağmen öncelikli olarak hep başka milletin dilini konuşuyordu neticede. Her geçen gün bir başka yorgun çeviriye rastlıyordum. Özü ıskalamakla kamburlanan; halsiz, tembel çeviriler. Eh olsundu. Vesikaların zirveler çağına ulaşmayı başarmıştım. Elimde bu çağa içkin ilahi bir dinî ve estetik bir vesika olması fikri bile tek başına muhteşemken alt tarafı iş başa düşüyordu. Ve ben tüm bunları bugün adına Klasik Arapça dedikleri bu yıllanmış, antik güzele borçluydum. 


 

Mevlid Bizim Neyimiz Olur?

Kandilin verdiği duygu yoğunluğunun etkisiyle Google haritalara girmiş, Süleyman Çelebi'nin türbesi civarında geziniyordum. Fotoğrafın b...